Kan niet bestaat niet bij Vitamine-Fiets van Co Bos (57) en Elma Verhoeve (59). De tuinders uit Nieuwerkerk aan den IJssel verbouwen maar liefst ruim 200 verschillende soorten gewassen, groentes en fruit. Onbespoten!
Met zijn eeltige bruine vingers opent Co een blad van zo’n drie centimeter lang. Trots tovert hij twee kleine groene linzen tevoorschijn. Berglinzen. Normaal gesproken groeien deze enkel in de bergen in Italië. ,,Mensen op de Rotterdamse Oogstmarkt, waar we elke week met onze kraam staan, geloven gewoon niet ze in Reeuwijk ook kunnen groeien.’’
Zijn grijns wordt nog groter, zijn ogen twinkelen zoals je dat vaak enkel bij een klein kind ziet: ,,Kijk dan! Ze groeien hier toch echt. Kan niet bestaat niet bij ons.’’ Elma vult haar partner in crime en tevens grote liefde aan: ,,De natuur blijft ons nog elke dag verbazen.’’
Volkstuin
Elma en Co richtte in 2015 Vitamine-Fiets op met als doel meer mensen te laten profiteren van hun onbespoten gewassen, groente en fruit die ze op dat moment enkel voor zichzelf in de volkstuin kweken. De volkstuin in Zevenhuizen wordt verruild voor een tuin ter grote van 0,6 hectare in Reeuwijk. ,,Toen Co de eerste slaplantjes in de grond deed, maakte hij daar een foto van en appte die naar me, omdat ik op school zat. Het was zo’n bijzonder moment, ik had daar graag bij geweest,’’ blikt Elma terug naar hoe het vier jaar geleden allemaal begon.
Wij hebben altijd vakantie!
De kroppen sla zijn inmiddels uitgebreid met nog eens ruim 200 verschillende soorten gewassen, groentes, klein fruit en kruiden. Dag in dag uit zwoegen de Nieuwerkers, vaak al voor dag en dauw, op het land. Vaak bijgestaan door een handjevol vrijwilligers. Met vakantie gaan ze nooit. Co glimlacht en zwaait met zijn handen om zich heen: ,,Wij hebben altijd vakantie!’’
Op deze zonovergoten maandagmorgen voelt het hier inderdaad als een waar vakantieparadijs. Elma en Co, die toch echt tegen de 60 aanlopen, maar zo fit zijn als een hoentje, verrichten hier al vier jaar lang dagelijks dusdanig fysieke arbeid waar een twintig jarige een week spierpijn van zou hebben. Aan pensioen moeten de twee nog niet denken. Ze genieten van hun vak dat hen geen moment rust biedt, maar tegelijkertijd juist rust geeft.
Torenvalk
De vogels fluiten en zorgen voor muziek op het land. In de verte loert de torenvalk vanaf zijn nest hoog in de boom die uitzicht biedt op de akker van Co en Elma. Co wijst naar een grote dode kever die hij net zijn nek heeft omgedraaid. Zijn pootjes trappelen nog na. Elma: ,,Hij leeft nog hoor.’’ Co grijnst: ,,Nee dat zijn stuiptrekkingen. De torenvalk komt hem vast zo oppeuzelen.’’
Het tweetal leeft met de natuur en volgens de wetten van de natuur. Alles wordt in rijen verbouwd. Er is een stuk voor de peulen, kolen, bladgewassen, wortelgewassen en er ligt altijd een stuk land braak. Elk seizoen schuift alles een plek op om het land vruchtbaar te houden. Langs de weg zijn bloemen gezaaid om vogels te trekken die de insecten op de planten en gewassen opeten.
Maria Thun
Er wordt gezaaid en geoogst volgens de biodynamische Maria Thun kalender die in de schuur hangt. Co, een nuchtere boerenzoon die vanaf kinds af aan op het land van zijn vader werkte en daarna jarenlang in de tuinbouw, volgt de kalender nauwgezet. De meloenen en blauwe bessen zijn dit jaar zijn grote trots. Met zijn hand tilt hij een tak op die door de enorme hoeveelheid blauwe bessen helemaal tot op de grond hangt. ,,Prachtig toch! Elma heb je dit al gezien?’’
Elma komt aangelopen. ,,Ja wat zijn ze groot he!’’ Co glundert nog meer als hij Elma’s blijde gezicht ziet. Wie het tweetal een dag lang vanaf de zijlijn zou observeren, zou meteen nog iets opvallen. Hun gedeelde passie voor het vak én de liefde voor elkaar. Het bedrijf is in vier jaar tijd explosief gegroeid. ,,We willen absoluut niet verder groeien, want dan kunnen we het niet meer met de hand bijhouden. Dan moeten we wel bestrijdingsmiddelen gaan gebruiken en dat willen we gewoon absoluut niet.’’
De gewassen, groentes en het fruit wordt in de buitenlucht gekweekt en geteeld, niet in kassen. Elma legt uit waarom: ,,We willen dat ze zich weren tegen de elementen van de natuur, want dan maken ze meer vezels aan. Ook daarom gebruiken we geen bestrijdingsmiddelen. Als je voeding meer vezels bevat, ben je sneller gevoed en heb je minder eten nodig.’’
Minder eten, maar meer kwalitatief voedsel. Niet vullen, maar voeden. Co en Elma voeden naar eigen zeggen 150 monden. Volgens Elma moet je wel een beetje gek zijn om alles eigenhandig te willen doen. ,,Maar ja, je proeft dat onze liefde erin zit. We horen het altijd van onze klanten.’’
Hun winkel aan de Kerklaan in Nieuwerkerk aan den IJssel wordt veelal niet bezocht door Nieuwerkers, maar door mensen van buitenaf. ,,Ze komen echt overal vandaan. Het zijn allemaal mensen die op dezelfde golflengte zitten.’’
Daarmee bedoelt Elma het geloof dat een gezond leven begint met gezonde voeding en genoeg beweging en een gezonde portie stress.
Een simpel leven waarin je genoegen neemt met wat je hebt. Het zogenaamde slowliving wat op het moment steeds meer aan trend lijkt te worden. Iets wat Co en Elma zeker ook merken aan het stijgend aantal klanten. ,,We worden hier zeker niet rijk van hoor. Sterker nog, Co werkt in de wintermaanden als bhv’er en ik heb nog mijn eigen praktijk waarin ik mensen op natuurlijke wijze genees van vooral darmklachten. Maar we hebben elkaar en ons land en dat is genoeg voor ons.’’
Waar koop je dit?
Adres: Kerklaan 96 Nieuwerkerk aan den IJssel,
Elke zaterdag op de Rotterdamse Oogstmarkt op het Noordplein in Rotterdam-Noord
Dit artikel verscheen op 2 augustus 2019 in het AD-Rotterdams Dagblad.